Asystent Osoby o złożonych potrzebach w komunikowaniu się
Nie ma jednej uniwersalnej instrukcji dla osób niemówiących – każdy potrzebuje indywidualnego podejścia. Poniżej przedstawiam propozycję „mapy drogowej” wsparcia, opartej na moich doświadczeniach i teoretycznych przemyśleniach.
Kim jestem i jak się komunikuję
Od urodzenia zmagam się z czterokończynowym porażeniem mózgowym, spastyką, atetozą, a werbalna mowa jest dla mnie niedostępna.
- Komputer z dostępem do sieci to moja główna metoda porozumiewania się.
- Tablica komunikacyjna – prosta i szybka forma poza domem, dla osób, które mnie dopiero poznają.
- Gesty i kreślenie liter znają dobrze jedynie najbliżsi, bo wymagają długiego poznania.
Kluczowe cechy asystenta Osoby o złożonych potrzebach w komunikowaniu się
1. Głębokie poznanie osoby
Asystent musi rozróżniać świadome sygnały od mimowolnych ruchów i obserwować mój sposób reagowania w różnych sytuacjach – spokojnych i stresowych. Tylko wtedy przekaz będzie autentyczny, a ja zyskam poczucie bezpieczeństwa.
2. Znajomość komunikacji Wspomagającej i alternatywnej (AAC)
Wiedza o podstawowych metodach AAC (tablicach, urządzeniach wspomagających, symbolice) pozwala od razu rozpocząć efektywną współpracę i uniknąć nieporozumień.
3. Partnerska relacja
Oczekuję, że asystent traktuje mnie jak równorzędnego partnera. Wspólne ustalenie granic i zasad współpracy ułatwia codzienną pracę i zapobiega stereotypom „opiekuna” wobec „podopiecznego”.
Przykłady codziennych wyzwań
Spotkania w gabinecie lekarskim, gdzie lekarze mówią wyłącznie do osoby towarzyszącej, traktując mnie jak dziecko, pokazują, jak ważna jest rola asystenta – ktoś, kto zadba o to, by moje potrzeby i wypowiedzi były szanowane.
Podsumowanie
Projektując wsparcie dla osoby niemówiącej, postaw na:
- Dokładne poznanie indywidualnego stylu komunikacji
- Biegłość w metodach AAC
- Partnerską i pełną szacunku relację